Các quan chức an ninh quốc gia hàng đầu của Tổng thống Donald Trump không bao giờ có ý định rút tất cả quân đội Hoa Kỳ ra khỏi Afghanistan, theo tuyên bố mới của Chris Miller, Bộ trưởng Quốc phòng quyền lực cuối cùng của ông Trump.

Miller cho biết lời hứa công khai của tổng thống là sẽ hoàn tất việc rút các lực lượng Mỹ vào ngày 1 tháng 5, như đã đàm phán với Taliban, thực chất là một "vở kịch" che giấu ý định thực sự của chính quyền Trump: thuyết phục Tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani từ bỏ hoặc chấp nhận chia sẻ quyền lực một cách cay đắng, thỏa thuận với Taliban, và giữ một số binh sĩ Mỹ ở Afghanistan cho các nhiệm vụ chống khủ‌ng b‌ố.

Trong cuộc trò chuyện tuần này với Defense One, Miller tiết lộ rằng trong khi giữ chức vụ quan chức chống khủ‌ng b‌ố hàng đầu trong Hội đồng An ninh Quốc gia vào năm 2019, ông đã đưa ra một trò chơi chiến tranh xác định rằng Hoa Kỳ có thể tiếp tục tiến hành chống khủ‌ng b‌ố ở Afghanistan với chỉ 800 quân nhân Mỹ trên mặt đất.

Và đến cuối năm 2020, khi ông giữ quyền Bộ trưởng Quốc phòng, Miller khẳng định, nhiều quan chức chính quyền Trump kỳ vọng rằng Hoa Kỳ sẽ có thể môi giới cho một chính phủ chia sẻ mới ở Afghanistan chủ yếu gồm các quan chức Taliban. Chính phủ mới sau đó sẽ cho phép các lực lượng Hoa Kỳ ở lại trong nước để hỗ trợ quân đội Afghanistan và chống lại các phần tử khủ‌ng b‌ố.

Kế hoạch đó đã không bao giờ xảy ra, một phần vì ông Trump đã thua cuộc tái đắc cử vào tháng 11. Và ít nhất một cựu quan chức cấp cao khác của chính quyền Trump đã đặt câu hỏi về lời kể lại của Miller. Nhưng khi tiết lộ nó, Miller đã thách thức những khẳng định gần đây rằng ông Trump phải chịu trách nhiệm cho những cảnh hỗn loạn của tuần này đang diễn ra trên khắp Kabul.

Miller cáo buộc rằng mặc dù Trump thường xuyên cam kết công khai chấm dứt chiến tranh Afghanistan và đưa tất cả quân đội Mỹ về nước, nhiều quan chức an ninh quốc gia cấp cao trong chính quyền của ông tin rằng việc rút quân hoàn toàn là không thể.

Bóng ma về những bình luận công khai của Trump đã kéo dài sang chính quyền mới. Hôm thứ Hai, Tổng thống Joe Biden khẳng định rằng thỏa thuận tháng 2 năm 2020 của Trump với Taliban và việc rút quân sau đó, cùng với mong muốn ngày càng tăng của công chúng Mỹ về việc chấm dứt chiến tranh, khiến tổng thống mới chỉ có hai lựa chọn: gửi hàng nghìn lính Mỹ trở lại Afghanistan để giải quyết nhiệm vụ không kết quả hoặc nhanh chóng rút lui hoàn toàn.

Trong khi Miller thừa nhận hôm thứ Bảy 14/8 rằng Hoa Kỳ sẽ không thể ủng hộ chính phủ Afghanistan mãi mãi, ông nói rằng sự tiến bộ nhanh chóng của Taliban trên khắp đất nước và kết quả là hỗn loạn chết người diễn ra ở Kabul có thể tránh được nếu chính quyền Biden chú ý đến quân đội và các chuyên gia an ninh quốc gia.

Miller nói rằng chính quyền Trump không bao giờ nghĩ là phải rút toàn bộ quân; "vở kịch" là thuyết phục chính quyền Ghani chấp nhận một chính phủ lâm thời, liên minh hoặc thoái xuất theo yêu cầu của Taliban. Một chính phủ mới sau đó sẽ được phê chuẩn bởi loya jirga, một hội đồng hợp pháp Pashtun truyền thống gồm các thủ lĩnh bộ lạc, có khả năng sẽ chuyển giao các chức vụ bộ trưởng chủ chốt và các quyền lực khác cho Taliban.

Ông hy vọng rằng quá trình này sẽ cho phép Hoa Kỳ, thông qua Ghani hoặc người thay thế ông, đàm phán một thỏa thuận về tình trạng lực lượng mới để mở rộng sự hiện diện của quân đội Hoa Kỳ ở Afghanistan dưới chiêu bài tiếp tục đào tạo chống khủ‌ng b‌ố.

Miller nói: "Sẽ có một chính phủ mới. Taliban sẽ không tồn tại như một thực thể độc lập. Chúng tôi sẽ "hỗ trợ an ninh", duy trì khả năng do thám và tấn công chống khủ‌ng b‌ố".

Ông nói: Nếu Taliban tấn công các lực lượng Afghanistan và Hoa Kỳ, Hoa Kỳ sẽ có khả năng đáp trả bằng cách kêu gọi các cuộc không kích có chủ đích.

Trong khi đó, Miller lập luận, quy trình của chính phủ lâm thời sẽ giúp Hoa Kỳ có thời gian để tiến hành một cuộc sơ tán có trật tự, trái ngược hoàn toàn với những gì đang diễn ra ở Kabul trong tuần này.

Miller cảm thấy quá trình thành lập chính phủ mới cũng sẽ khiến Taliban tiếp tục đàm phán thay vì tăng tốc để chiếm Kabul.